Soundarya Lahari - Sloka: 51

Beneficial Results: 

ஸர்வஜன வசியம் Enticing people, obtaining Devi's grace and achieving high influence.

The rasas involved in this sloka (fear, disgust, dislike, anger, love, heroism, compassion and wonder) are one less than the navarasas; full of potency to rejuvenate the life of the devotee.

शिवे शृङ्गारार्द्रा तदितरजने कुत्सनपरा
सरोषा गङ्गायां गिरिशचरिते विस्मयवती ।
हराहिभ्यो भीता सरसिरुहसौभाग्यजयिनी
सखीषु स्मेरा ते मयि जननी दृष्टिः सकरुणा ॥ ५१॥

தேவியின் பார்வையில் 8 ரஸங்கள் [ஸர்வஜன வசியம்] 

சிவே ச்ருங்காரார்த்ரா ததிதரஜநே குத்ஸநபரா

ஸரோஷா கங்காயாம் கிரிச சரிதே விஸ்மயவதீ |

ஹராஹிப்யோ பீதா ஸரஸிருஹ ஸெளபாக்ய ஜனனீ

ஸகீக்ஷு ஸ்மேரா தே மயி ஜனனீ த்ருஷ்டி: ஸகருணா || 51 ||

தாயே! உனது கண்கள் பரமசிவனிடத்து சிருங்கார பாவத்துடனும், ஸபத்னியான கங்கையிடம் கோபத்துடனும், சிவனின் லீலைகளின் போது ஆச்சர்யத்துடனும், அவரால் அணியப்பட்ட ஸர்ப்பங்களிடம் பயத்துடனும், நெற்றிக் கண் தாமர புஷ்பம் போல் சிவப்பாக வீர ரசத்துடனும், தன்னை சந்தோஷிக்கச் செய்த ஜனங்களின் வார்த்தைகளால் ஏற்பட்ட ஹாஸ்ய ரஸத்துடனுமும், என்னிடத்தில் கருணையுடனும் ஸர்வ ரஸத்துடன் விளங்குகின்றன.

இந்த ஸ்லோகத்தின் நவரசங்களும் அம்பிகையின் கண்களில் தெரிவதாகச் சொல்லியிருக்கிறார். எப்போது எந்த ரசம் தெரியும் என்றும் கோடிட்டுக் காட்டுகிறார். பரமசிவனிடத்தில் சிருங்கார ரஸமும், மற்றவரிடத்தே பீபத்ஸ ரஸம் (வெறுப்பு), கங்கையிடத்து ரெளத்ரமும், ஈசனின் லீலைகளால் அத்புத ரஸமும், அவரது சர்பங்களால் பயமும், தாமரை போன்ற சிவந்த கண்கள் வீரத்தையும், தோழிகளிடத்து ஹாஸ்யமும், பக்தர்களிடத்து கருணையும் தெரிகிறதாம். அன்னை சாந்தமாக இருக்கையில் கண்களில் மாறுபாடு தெரிவதில்லை என்பதால் நவரசஸங்களில் அது பற்றி ஏதும் சொல்லவில்லை என்று கூறப்படுகிறது.

ஸகருணா - கருணையுடன் கூடிய; ஸகீக்ஷு - ஸக தோழியர்களிடத்தே; ஸ்மேரா - சிரிப்புடன் மலர்ந்த; ஸரஸிருஹ செளபாக்ய ஜனனீ - தாமர புஷ்பம் போன்ற சிவந்த; ஹராஹிப்ய - ஹரனால் அணியப்பட்ட ஸர்பங்களால்; பீதா - பயத்துடன்; கிரிச சரிதே - ஈசன் லீலைகளால்; விஸ்வமயவதீ - ஆச்சர்யத்தோடும்; ஸ்ரோஷா - கோபத்துடன்; கங்காயாம் - கங்கையினிடத்தே; குத்ஸனபரா - வெறுப்புடனும்; சிவே - பரமசிவனிடத்து சிருங்காரார்த்ரா - சிருங்கார ரஸத்துடன்; தே த்ருஷ்டி: உன் பார்வை;

நினைவிற்கொள்ளத்தக்க லலிதா சஹஸ்ரநாமாக்கள்:

• ச்ருங்கார  ரஸ  ஸம்பூர்ணா
• அவ்யாஜ  கருணாமூர்த்தி
• தரஸ்மேர     முகாம்புஜா
• வந்தாரு  ஜந  வத்ஸலா
• ரமணலம்படா
• ஸாந்த்ரகருணா

śive śaṅgārārdrā taditarajane kutsanaparā

saroṣā gaṅgāyāṃ giriśacarite vismayavatī |

harāhibhyo bhītā sarasiruha saubhāgya-jananī

sakhīṣu smerā te mayi janani dṛṣṭiḥ sakaruṇā || 51 ||

Mother of all universe,

The look from your eyes,

Is kind and filled with love, when looking at your Lord,

Is filled with hatred at all other men,

Is filled with anger when looking at Ganga,

The other wife of your Lord,

Is filled with wonder , When hearing the stories of your Lord,

Is filled with fear , when seeing the snakes worn by your Lord,

Is filled with red colour of valour of the pretty lotus fine,

Is filled with jollity, when seeing your friends,

And filled with mercy, when seeing me.

Digest of Paramacharya’s Discourses on Soundarya Lahari - Sloka:51 from Sri Ra.Ganapathy's 'Deivathin Kural'. (Digest of pp.1152 - 1158 of Deivathin Kural, 6th volume, 4th imprn.)

Reference:

http://sanskritdocuments.org/

http://egayathri.blogspot.in

http://www.vignanam.org
http://sowndharyalahari.blogspot.in

http://soundaryalaharishloka.blogspot.in
http://www.krishnamurthys.com